Poznaj nowości w Kodeksie pracy od 26 kwietnia - PORADNIK KADROWCA NEXTEEROWCA

Od 26 kwietnia pracownikom przysługuje dodatkowo 5 dni urlopu opiekuńczego. Urlop ten jest bezpłatny. 

Przysługuje on w celu zapewnienia osobistej opieki lub wsparcia osobie będącej członkiem rodziny lub zamieszkującej w tym samym gospodarstwie domowym, która wymaga znacznej opieki lub wsparcia z poważnych względów medycznych. Za członka rodziny uważa się: 

WAŻNE: Urlopu opiekuńczego nie można wziąć na siebie.

Jak skorzystać? Należy w terminie nie krótszym niż 1 dzień przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu złożyć do pracodawcy wniosek (papierowy lub elektroniczny).

Wniosek powinien zawierać takie informacje jak:

Można z niego skorzystać np., gdy dzień wolny weźmie opiekunka naszego chorego krewnego lub w innych sytuacjach, w których zwolnienie lekarskie nie przysługuje.

WAŻNE: urlop opiekuńczy pomniejsza wysokość premii wydajnościowej, premii świątecznej, dodatku 4B oraz dodatku stażowo-frekwencyjnego.

Dotychczasowe 4 dni urlopu na żądanie nie zmieniają się. Czym zatem urlop opiekuńczy różni się od urlopu na żądanie?

WAŻNE: Jeśli pracodawca uzna, że nieobecność pracownika może zdezorganizować proces pracy, może odmówić udzielenia urlopu. 

W dalszym ciągu można skorzystać z dwóch dni opieki nad dzieckiem. Czym to się różni od urlopu opiekuńczego?

Pojawiła się nowość- zwolnienie od pracy z powodu siły wyższej.

Pracownikowi przysługiwać będą w roku kalendarzowym 2 dni (lub 16 godzin) wolne od pracy z zachowaniem prawa do 50% wynagrodzenia (w wysokości obliczanej jak w przypadku wynagrodzenia za okres urlopu okolicznościowego). Pracownik będzie mógł wziąć wolne w przypadku choroby, wypadku lub innej nagłej konieczności, a pracodawca nie będzie mógł mu tego odmówić. Wniosek można złożyć pisemnie, nawet w dniu, w którym taka sytuacja zaistnieje.

Nowe przepisy wprowadzają także zapisy dotyczące elastycznego czasu pracy i podnoszą z 4 do 8 lat wiek dziecka, którego pracujący rodzice mogą nie zgadzać się na delegacje, nadgodziny, pracę w porze nocnej oraz wnioskować o pracę zdalną.

Rodzice dzieci, które nie przekroczyły 8 roku życia zyskują prawo złożenia specjalnego wniosku (papierowo lub elektronicznie) do swojego pracodawcy o zapewnienie elastycznej organizacji pracy. Wniosek należy złożyć najpóźniej 21 dni przed skorzystaniem z elastycznej organizacji pracy. Wniosek musi zawierać:

Zgodnie z Kodeksem pracy pracodawca ma prawo odmówić, podając przyczynę odmowy na wniosku papierowym lub elektronicznym lub zaproponować inne rozwiązanie.

Kolejną istotną zmianą, która mile zaskoczy przyszłych rodziców, jest zmiana w wysokości urlopu rodzicielskiego.

Prawo do urlopu rodzicielskiego wzrasta do 41 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka i 43 tygodni w przypadku narodzin dwójki lub większej liczby dzieci. 

Oznacza to, że jeden z rodziców może skorzystać maksymalnie z 32 tygodni urlopu rodzicielskiego. Wtedy drugi z rodziców, który nie korzystał z urlopu rodzicielskiego może wykorzystać dodatkowe 9 tygodni urlopu. Ważne, aby wiedzieć, że jeden z rodziców może wykorzystać maksymalnie 32 tygodnie, a dodatkowe 9 tygodni może być wykorzystane w częściach przez drugiego z rodziców. W razie niewykorzystania dodatkowy urlop rodzicielski przepada.

Warto pamiętać, że urlop rodzicielski będzie możliwy do wykorzystania na następujących zasadach:

W przypadku urlopu ojcowskiego pozostał dotychczasowy 2 tygodniowy okres zwolnienia od pracy. Pracownik informuje swojego pracodawcę o dłuższej nieobecności z tytułu narodzin dziecka 7 dni przed planowanym skorzystaniem ze świadczenia. W takim przypadku pracodawca nie może się nie zgodzić. Istotną zmianą jest skrócenie czasu na skorzystanie z urlopu ojcowskiego. Obecnie są to 24 miesiące od dnia urodzenia, po zmianach będzie to 12 miesięcy od dnia urodzenia dziecka.

WAŻNE: Pracownicy – ojcowie wychowujący dzieci w dniu wejścia w życie nowelizacji, tj. w dniu 26 kwietnia 2023 r., mają prawo do urlopu ojcowskiego na zasadach określonych w przepisach dotychczasowych, a nowe zasady będą dotyczyć pracowników – ojców, którzy rozpoczęli wychowywanie dzieci po wejściu w życie nowelizacji. 

Pracownik, który jest zatrudniony u danego pracodawcy przez co najmniej 6 miesięcy raz w danym roku kalendarzowym, ma prawo do złożenia papierowego lub elektronicznego wniosku z prośbą o zmianę aktualnej umowy o pracę na umowę o pracę na czas nieokreślony, zwiększenie wymiaru czasu pracy (gdy nie jest zatrudniony na pełen etat) lub o zmianę rodzaju wykonywanej pracy. Nowy przepis wyklucza możliwość takiego wnioskowania przez osoby zatrudnione na próbną umowę o pracę. Pracodawca udziela pracownikowi odpowiedzi na wniosek w terminie 1 miesiąca od dnia otrzymania wniosku, a w razie nieuwzględnienia wniosku informuje pracownika o przyczynie odmowy

Pracodawca będzie musiał podać powód wypowiedzenia umowy o pracę swojemu pracownikowi zatrudnionemu na czas określony.

Nowe przepisy wskazują, że umowy o pracę na okres próbny będą mogły być zawierane na okres nieprzekraczający:

1 miesiąca - w przypadku zamiaru zawarcia następnie umowy o pracę na czas określony krótszy niż 6 miesięcy, 2 miesięcy - w przypadku zamiaru zawarcia następnie umowy o pracę na czas określony wynoszący co najmniej 6 i krótszy niż 12 miesięcy,3 miesięcy - w pozostałych przypadkach.